Muối



Các chuyên gia cho biết rằng ăn ít muối không làm chúng ta giảm sức khỏe, nhưng giảm hấp thu sodium có thực sự làm chúng ta khỏe mạnh hơn? Nghiên cứu mới nhất cho biết: “Có thể không”.
Khi các nhà nghiên cứu kiểm tra các dữ liệu từ 7 cuộc nghiên cứu trước, họ thấy rằng những người giảm lượng muối vẫn có thể bị đau tim hoặc đột quỵ như những người không giảm lượng sodium. Nghiên cứu này được công bố trên các tạp chí American Journal of Hypertension và The Cochrane Library, họ theo dõi khoảng 6.500 người trong 2 khoảng thời gian 6 tháng và 6 năm.
Phát hiện này thậm chí còn gây ngạc nhiên hơn khi bạn cân nhắc xem sức khỏe có thay đổi hay không: Một số người bị chứng tăng huyết áp, những người khác lại có huyết áp bình thường, và số ít người khác lại bị trụy tim.
Nghiên cứu này không cho thấy nhiều lợi ích về huyết áp, chỉ thấy rằng những người ăn ít muối – đa số họ là những người được khuyên giảm 50% lượng muối – giảm huyết áp tâm thu (systolic blood pressure) khoảng 1 mm Hg nếu họ bắt đầu có huyết áp bình thường, và 4 mm Hg nếu họ bị cao huyết áp. Hãy cân nhắc 120/80 mm Hg là huyết áp bình thường và 140/90 mm Hg trở lên là tăng huyết áp – sự khác biệt từ 1 tới 4 không là nhiều lắm.
Muối vẫn nguy hiểm?
Một số chuyên gia cho rằng đa số các chứng cớ vẫn cho thấy muối nguy hiểm, và đề nghị rằng dữ liệu mới này không nên thay đổi lập trường trước đây. Nhà nghiên cứu Walter Willett (không tham gia cuộc nghiên cứu này), thuộc Trường Y tế Cộng đồng Harvard, nói: “Chúng tôi không thể kết luận nhiều từ cuộc nghiên cứu này. Các cuộc nghiên cứu như thế này vẫn khá nhỏ”.
Ông lưu ý rằng xem xét các phát hiện nghiên cứu mới, có khunh hướng cho thấy khi người ta giảm tiêu thụ muối, người ta ít bị đau tim, đột quỵ, hoặc các vấn đề trầm trọng về tim.
Vấn đề là nói về nghiên cứu. Đó là thời gian thống kê, nhưng kết quả có thể do ngẫu nhiên, do đó mà không quan trọng. Để biết khuynh hướng đó có trùng hợp ngẫu nhiên hay không, các nhà nghiên cứu nói rằng họ cần khoảng 18.000 người tham gia nghiên cứu.
Các chuyên gia khác đã chỉ ra các nhược điểm khác nhau. Hội Tim mạch Hoa kỳ đề nghị: “Những người tham gia nên được theo dõi một thời gian lâu hơn, vì tổn thương do cao huyết áp có thể phải mất 6 năm mới phát hiện ra”.
TS Willett nói: “The overall evidence still strongly supports keeping sodium intake low. Several groups have suggested conducting large, long-term trials. These would be nice to have, but I don’t think we need to wait for such studies as they may never be done”.
Trong khi đó, các nhà nghiên cứu đề nghị rằng người ta cần giảm muối hơn để giảm tỷ lệ tử vong. TS Rod Taylor, trưởng nhóm nghiên cứu, nói: “Kết quả của chúng tôi không có nghĩa là yêu cầu người ta giảm muối vì không tốt – người ta nên tiếp tục cố gắng đối với việc này. Chúng tôi tin rằng kết quả của chúng tôi cho thấy chiến lược cá nhân, dựa vào lời khuyên, để giảm muối và đạt hiệu quả”. Ngoài ra, ông cũng nói rằng các trường học, nhà hàng và các công sở cũng nên cố gắng giảm muối.
Chương trình National Salt Reduction Initiative, một chương trình hợp tác quốc gia do TP New York hướng dẫn, nhắm đến các nhà sản xuất thực phẩm và các nhà hàng để giảm lượng muối khoảng 20%.
Muối bị kết tội oan?
Nhưng các chuyên gia khác không đồng ý. Theo TS Michael Alderman, biên tập viên tạp chí American Journal of Hypertension, kết quả làm nổi bật một thói xấu cơ bản trong việc giảm tiêu thụ muối. Quá nhiều sodium có thể nguy hiểm cho sức khỏe ai đó nếu họ đã bị cao huyết áp, nhưng chưa đủ chứng cớ cho thấy những người khỏe mạnh cũng nên giảm muối.
Trung bình một người Mỹ ăn khoảng 3,5g sodium mỗi ngày. TS Alderman nói: “Liên tục giảm muối trong 50 năm, tỷ lệ tử vong vì bệnh tim mạch giảm khoảng 60%”. Cũng như các dưỡng chất khác, muối có thể không tốt dù ăn nhiều hay ít, nhưng ông tin rằng hạn chế muối có thể tốt cho một người bình thường.
Cũng theo TS Alderman, cố gắng giảm sodium còn 1,5 mg (theo khuyến cáo) thì không lo lắng gì. Ông nói: “Chưa ai trên thế giới áp dụng mức này, ít là theo các dữ liệu. Tôi nghĩ làm thử nghiệm trên 300 triệu người Mỹ cũng chưa chắc có ý nghĩa nhiều”.
Điều có thể làm:
Bất kể tranh luận hiện nay thế nào về muối, không thể phủ nhận rằng 90% người Mỹ sẽ bị cao huyết áp sau nhiều năm. Muối không làm chết người nhưng có thể nguy hại cho một số người. Đây là vài điều bạn nên biết:
Cân bằng lượng sodium và potassium:
Theo nghiên cứu năm 2006 công bố trên tạp chí Hypertension, mức potassium tăng có thể làm tụt huyết áp bằng mức sodium giảm. Một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Archives of Internal Medicine cho thấy rằng những người dùng sodium nhiều hơn potassium 1,5 lần thì có thể tử vong vì bệnh tim hoặc các nguyên nhân khác 50% trong thời gian 15 năm so với những người ăn lượng dưỡng chất cân bằng. May thay, đa số chúng ta không tiêu thụ hằng ngày ở mức 4,7g potassium so với khuyến cáo của Viện Y Khoa (Institute of Medicine). Jeannie Gazzaniga-Moloo, phát ngôn viên quốc gia của Hiệp hội Ăn kiêng Hoa Kỳ và là người hướng dẫn về dinh dưỡng tại ĐH Quốc gia California ở Sacramento, khuyên: “Hãy dùng ít nhất một khẩu phần giàu potassium mỗi bữa ăn – đó là 1 trái chuối, 1 chén rau bina, 1/2 chén đậu hạt hoặc đậu lăng, hoặc 1/4 chén trái cây sấy khô”.
Mẫn cảm với muối hay không:
Một số người có khuynh hướng tăng huyết áp do muối. Hãy cân nhắc xem bạn có dị ứng muối hay không, kiểm tra huyết áp vài ngày khi bạn ăn uống bình thường. Kiểm tra thêm vài ngày khi bạn muốn giảm lượng sodium. Chuyên gia Moloo nói: “Nếu bạn thấy hạ huyết áp, có thể bạn là một trong số nhiều người dị ứng muối và có thể bạn nên hạn chế muối”.
Hạn chế thực phẩm chế biến:
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng bệnh, trung bình một người tiêu thụ 77% sodium từ thực phẩm chế biến và khi ăn ở nhà hàng. Thậm chí không giám sát lượng muối, bạn vẫn ăn nhiều thực phẩm chế biến, loại rất nhiều calo. Đừng quên: Thừa cân cũng có thể làm tăng huyết áp. Cách dễ dàng làm đồ ăn hợp khẩu vị là tự nấu ăn, vừa ngon vừa thú vị, bảo đảm vệ sinh và dinh dưỡng.

TRẦM THIÊN THU (Chuyển ngữ từ menshealth.com)

[CÂU CHUYỆN VỀ HẠT MUỐI]

Một chàng trai trẻ đến xin học một ông giáo già. Anh ta lúc nào cũng bi quan và phàn nàn về mọi khó khăn. Đối với anh, cuộc sống chỉ có những nỗi buồn, vì thế học tập cũng chẳng hứng thú gì hơn.

Một lần, khi chàng trai than phiền về việc mình học mãi mà không tiến bộ, người thầy im lặng lắng nghe rồi đưa cho anh một thìa muối thật đầy và một cốc nước nhỏ.

- Con cho thìa muối này vào cốc nước và uống thử đi. Lập tức, chàng trai làm theo. – Cốc nước mặn chát. Chàng trai trả lời.

Người thầy lại dẫn anh ra một hồ nước gần đó và đổ một thìa muối đầy xuống nước: Bây giờ con hãy nếm thử nước trong hồ đi. – Nước trong hồ vẫn vậy thôi, thưa thầy. Nó chẳng hề mặn lên chút nào. Chàng trai nói khi múc một ít nước dưới hồ và nếm thử.

Người thầy chậm rãi nói:

- Con của ta, ai cũng có lúc gặp khó khăn trong cuộc sống. Và những khó khăn đó giống như thìa muối này đây, nhưng mỗi người hòa tan nó theo một cách khác nhau. Những người có tâm hồn rộng mở giống như một hồ nước thì nỗi buồn không làm họ mất đi niềm vui và sự yêu đời. Nhưng với những người tâm hồn chỉ nhỏ như một cốc nước, họ sẽ tự biến cuộc sống của mình trở thành đắng chát và chẳng bao giờ học được điều gì có ích.