Thursday, October 13, 2016

Bồ hòn




Tên Việt: bồ hòn, bòn hòn Tên Hoa: 無患子(vô hoạn tử) Tên Anh: soap nut tree, Chinese soap berry Tên Pháp: laipatt, savonnier Tên khoa học: Sapindus mukorossii Gaertin Họ: Bồ Hòn(Sapindaceae)

Có con phải khổ vì con,
Có chồng phải ngậm bồ hòn đắng cay.
...
(Ca dao)

Tiểu thư vội thét: Con Hoa!
Khuyên chàng chẳng cạn thì ta có đòn.
1845. Sinh càng nát ruột tan hồn,
Chén mời phải ngậm bồ hòn ráo ngay.
(Kiều - Nguyễn Du)





Bồ Hòn Tên khác: Trái Bòn hòn, Vô hoạn, Thụ, Lai patt (dân tộc núi Bà Rá-Biên Hoà), Savonnier (Pháp). Tên khoa học: Sapindus mukorossi Gaertn. Thuộc họ: Sapindaceae (Bồ hòn).

A. Mô tả cây
Cây cao to, có thể đạt tới 20-30m. Lá kép hình lông chim gồm 4-5 đôi lá chét gần đối nhau. Phiến lá chét nguyên nhẵn. Hoa mọc thành chuỳ ở đầu cành. Đài 5, tràng 5, nhị 8. Quả gồm ba quả hạch nhưng hai tiêu giảm đi, chỉ còn một hình tròn, vỏ quả màu vàng nâu nhạt, da nhăn nheo, trong chứa một hạt màu đen, hình cầu. Mùa quả: tháng 10-11

B.Phân bố, thu hái và chế biến Bồ Hòn

Cây được trồng ở khắp các tỉnh miền Bắc nước ta, có nơi trồng làm cây bóng mát quanh nhà. Trước đây vào những năm người ta còn thu mua xuất khẩu, hằng năm có thể thu tới 20-30 tấn quả chủ yếu tại nhũng tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn (Than Mọi), Bắc Cạn, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Hà Tây, Phú Thọ, Hà Giang, Tuyên Quang.
Quả bồ hòn  hái về để nguyên cả hạt hoặc có khi bóc bỏ hạt, xâu thịt quả vào một que tre, hạt phơi khô cũng được dùng làm thuốc

C.Thành phần hoá bọc bồ hòn

Thịt quả chứa 18% saponizit gọi là sapindus saponozit C41H61O13- Sapindus saponin là một thứ bột vô định hình, màu trắng, có năng suất quay cực αD+13°. Thuỷ phân cho d. arabinoza và một sapogenin có tinh thể, độ chảy 319°C, vào loại tritecpen. Hạt: Chứa 9-10% dầu béo
D.Công dụng và liều dùng
Nhân dân thường dùng Bồ Hòn giặt quần áo thay xà phòng tốt nhất trong những trường hợp giặt đồ len, lụa, không chịu được kiềm của xà phòng. Hạt thường được xâu thành tràng hạt cho các nhà sư. Làm nguyên liệu chế saponozit dùng trong công nghiệp giấy và phim ảnh, nhuộm mạ kim loại.
Theo tài liệu cổ bồ hòn có tác dụng chữa ho trừ đờm, nhân hạt ăn được và có tác dụng chữa hôi miệng, sảu răng.
Một số vùng ở Việt Nam và Trung Quốc dùng vỏ cây bồ hòn giã nát ngâm nước tắm cho sác vật bị bọ, rận, chấy.
Theo: "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" - Gs. Ts. Đỗ Tất Lợi
Mình đưa thông tin sản phẩm lên đây để mọi người tham khảo và mua ủng hộ bà con dân tộc Lô Lô - Cao Bằng nhé, sản phẩm này sẽ giúp làm tăng thu nhập và cải thiện cuộc sống cho người dân nghèo nơi đây!
- Sản phẩm là "Quả bồ hòn" dùng để giặt quần áo, đặc biệt là dùng cho đồ lụa và len (mùa đông đồ len được dùng rất nhiều đúng không mọi người ^^)
- Từ lâu, hạt bồ hòn đã được sử dụng để sản xuất xà phòng giặt ở các nước phương Tây, thường được bổ sung thêm một số hóa chất phụ gia không cần thiết có thể gây hại đến người sử dụng cũng như ảnh hưởng tới môi trường.

- Hạt bồ hòn đã trở thành chất thay thế cho các chất tẩy sản xuất từ hóa chất nên rất an toàn cho người sử dụng và thân thiện với môi trường.

- thông tin thêm về sản phẩm là giúp cho quần áo bền lâu, đặc biệt là len và lụa và với quần áo màu, giúp màu bền lâu (vì nó không chứa chất làm trắng), ngoài ra còn rất hiệu quả đối với những người mồ hôi dầu, mọi người hãy dùng thử xem nhé, dùng làm quà cho người thân và bạn bè cũng rất ý nghĩa và độc đáo đấy
Quả bồ hòn
Quả bồ hòn tách vỏ

Dung dịch bồ hòn được làm đông đá

- cách sử dụng: tách đôi quả bồ hòn ra, vứt hạt đi, sử dụng vỏ nhé. Với khoảng 5 kg quần áo, bạn ngâm 6 quả trong nước ấm (30-40 độ C) từ 8-10 phút, sau đó dùng nước này để giặt tay hoặc giặt máy, sử dụng bình thường như xà phòng, vỏ quả bồ hòn có thể cho vào một chiếc tất để giặt xong lấy ra cho dễ (nếu gặt máy), có thể sử dụng lại quả dùng rồi từ 2-3 lần, những lần sau thì nên dùng với những bộ quần áo bẩn ít hơn
Dùng làm nước rửa chén thì tách quả bồ hòn ra lấy vỏ bỏ hạt cho vào nồi đun sôi 5- 10 phút cho thêm chút chanh để bảo quản được nâu để nguội trừng 1-2 tiếng dung dịch chuyển sang dạng sền sệt lấy nước đó giặt đồ hoặc rửa chén đĩa ( 10 quả thì 1lit nước )
Quả bồ hòn làm xà bông giặt đồ cho trẻ sơ sinh, trẻ em giúp trẻ phát triển khỏe mạnh không bị dị ứng da.
Giặt đồ len, lụa bảo quả đồ lâu bị hư.
Giặt đồ thường rất an toàn.
Quả bồ hòn làm dung dịch rửa chen bát vừa sạch vừa đảm bảo an toàn, sản phẩm hoàn toàn tự nhiên
Sử dụng quả bồ hòn an toàn đảm bảo vệ sinh môi trường.


No comments:

Post a Comment