Thực phẩm tốt cho người mỡ máu cao

      

Mỡ trong máu cao là tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid. Chất mỡ trong cơ thể chủ yếu là cholesterol và triglyceride, khi có nồng độ cao trong máu sẽ gây xơ vữa mạch máu dẫn đến tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim.

1.  Nguồn gốc mỡ trong máu

- Chất mỡ trong cơ thể chủ yếu là cholesterol và triglyceride.

- Chất cholesterol trong máu một phần do thức ăn mang lại, nhưng chủ yếu do gan tổng hợp nên. Sau khi ăn thức ăn có nhiều mỡ như thịt mỡ, óc lợn, lòng đỏ trứng, da gà vịt…, mỡ sẽ được hấp thu tại ruột rồi đưa đến gan. Trong cơ thể, gan giống như một nhà máy chế biến mỡ, gan tạo ra nhiều dạng mỡ khác nhau đưa vào máu rồi đến khắp các cơ quan. Có 3 loại cholesterol là VLDL-c, LDL-c và HDL-c. Chất VLDL mang mỡ từ gan đến các bộ phận khác trong cơ thể, sau khi nhường bớt mỡ cho các tế bào thì VLDL sẽ chuyển thành LDL. Chất LDL được xem là thủ phạm chính gây xơ vữa mạch máu nên còn được gọi là cholesterol xấu. Chất HDL được coi cholesterol tốt vì HDL có khả năng lấy bớt cholesterol đọng ở các thành mạch máu, mang về lại cho gan, giúp ngăn ngừa quá trình tạo mảng xơ vữa mạch máu.

- Chất mỡ triglyceride chủ yếu do thức ăn mang lại, chiếm đến 90% mỡ triglyceride trong máu. Sau một bữa ăn có nhiều chất béo, nồng độ triglyceride trong máu tăng cao, nhưng với một cơ thể khỏe mạnh thì chỉ 12 giờ sau, hầu như tất cả các triglyceride này sẽ được cơ thể chuyển hóa hết tại gan và mô mỡ.

-  Mỡ máu cao gây vữa xơ mạch máu và tai biến tim mạch

- Nếu trong cơ thể, chất LDL- cholesterol (mỡ xấu) tăng cao hoặc giảm HDL-cholesterol (thiếu mỡ bảo vệ) sẽ dẫn đến hậu quả là tạo thành các mảng xơ vữa ở thành mạch máu, gây hẹp lòng mạch, tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, thiếu máu não, nặng nhất là vỡ các mảng xơ vữa làm lấp mạch não gây đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim có thể dẫn đến tàn phế hoặc tử vong.

- Khi tăng triglyceride sẽ làm gan nhiễm mỡ, đề kháng lại chất insulin là nội tiết do tuyến tụy tiết ra có vai trò điều hòa chuyển hóa đường, dễ dẫn đến bệnh đái tháo đường. Trường hợp triglyceride quá cao (trên 1000mg/dl) có thể gây viêm tụy cấp.

2.  Những thực phẩm nên ăn để phòng tránh mỡ máu cao

Ăn nhiều rau củ quả tươi và trái cây chín loại ít ngọt (khoảng 500g mỗi ngày), với cách ăn bình thường tốt hơn là chỉ ép lấy nước uống. Ăn nhiều tỏi nếu có thể ăn được. Nên ăn cá và đậu các loại thay thế ăn thịt: mỗi tuần nên có 3 ngày ăn cá và 1 ngày ăn đậu (đậu phụ, đậu cô ve, đậu xanh, đậu đen… thay vì ăn thịt). Ăn thịt thì chỉ nên chọn các loại thịt nạc không lẫn mỡ, không ăn da và gân. Nên ăn tôm, tép, cua, ghẹ và các loại hải sản sẵn có. Mỗi tuần chỉ nên ăn từ 1-2 quả trứng gà hoặc vịt. Nên dùng các loại dầu như dầu vừng, dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu ô liu…thay cho mỡ động vật trong các món ăn chế biến bằng cách chiên xào. Nên uống nhiều nước hàng ngày (từ 1,5 – 2 lít).