Cholesterol trong máu cao nghĩa là gì?

Cholesterol là chất mềm, giống như mỡ có trong dòng máu và trong tất cả các tế bào của cơ thể. Cơ thể quý vị tạo ra tất cả lượng cholesterol cần thiết.
Chất béo bão hòa và chất béo chuyển dạng quý vị ăn vào có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. Quá nhiều cholesterol trong máu có thể làm tăng nguy cơ bị bệnh tim và đột quỵ.
Mức cholesterol trong máu cao có hại gì?
Cholesterol lipoprotein tỉ trọng thấp (LDL) thường được gọi là "có hại". Khi trong máu có quá nhiều LDL cholesterol, thì nó có thể kết hợp với chất béo và các chất khác để tích tụ ở thành bên trong của động mạch. Động mạch có thể bị tắc nghẽn và hẹp lại, và lưu lượng máu bị giảm đi. Nếu các mảng bám tích tụ này vỡ ra, thì ở chỗ đó có thể hình thành cục máu đông hoặc một mảnh vỡ có thể di chuyển trong dòng máu.  Nếu một cục máu đông làm tắc dòng máu dẫn tới tim, thì sẽ gây ra đau tim. Nếu một cục máu đông làm tắc động mạch dẫn máu lên não hoặc động mạch trong não, thì sẽ dẫn đến đột quỵ.
Cholesterol lipoprotein tỉ trọng cao (HDL) được gọi là loại "có lợi". Nó chuyên chở các cholesterol có hại ra khỏi động mạch và giúp bảo vệ quý vị tránh khỏi đau tim và đột quỵ. Tốt hơn là nên có nhiều HDL cholesterol trong máu.
Tôi làm thế nào để kiểm soát mức cholesterol của mình?

• Giảm những thực phẩm có chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển dạng. Những thực phầm này bao gồm thịt có nhiều mỡ, nội tạng động vật chẳng hạn như gan, động vật có vỏ, pho-mát, các sản phẩm sữa nguyên kem và chất béo dạng đặc như bơ. Đặt mục tiêu 5-6% hoặc ít hơn trong tổng lượng calo là từ chất béo bão hòa.
• Thực hiện trung bình 40 phút hoạt động aerobic cường độ trung bình đến cao, 3 hoặc 4 lần mỗi tuần.
• Bổ sung đa dạng các loại trái cây, rau và ngũ cốc nguyên cám trong chế độ ăn. Chọn những thực phẩm sữa ít béo, ăn gia cầm, cá và các loại hạt. Hạn chế kẹo, đồ uống tạo vị ngọt bằng đường, natri và thịt đỏ. 
• Đạt được và duy trì mức cân nặng khỏe mạnh.  Nếu quý vị thừa cân hoặc béo phì, thì giảm cân có thể giúp cải thiện hồ sơ lipid của quý vị.
• Nếu quý vị không thể cải thiện mức cholesterol chỉ nhờ vào những thay đổi về lối sống, thì hãy hỏi bác sĩ về các loại thuốc có thể giúp ích.

Chất béo trung tính (triglyceride) là gì?
Chất béo trung tính là loại chất béo thường thấy nhất trong cơ thể. Chất béo trung tính đi vào cơ thể từ thức ăn, và cơ thể quý vị cũng tạo ra chúng. Nồng độ chất béo trung tính cao trong máu thường thấy ở những người có nồng độ cholesterol cao, có vấn đề về tim, bị thừa cân hoặc mắc bệnh tiểu đường.
Thế còn chất béo thì sao?
Có ba loại chất béo trong thực phẩm chúng ta ăn.

Chất béo bão hòa làm tăng mức cholesterol trong máu, vì vậy ăn quá nhiều loại chất béo này sẽ không tốt cho quý vị. Hướng đến một chế độ ăn có 5-6% số calo hoặc ít hơn lấy từ chất béo bão hòa. Chất béo động vật như mỡ và chất béo trong thịt, và một số dầu thực vật nhiệt đới như dầu dừa, dầu cọ và dầu hạt cọ có chứa chất béo bão hòa.
Chất béo chuyển dạng hình thành khi thêm hydrogen vào dầu thực vật, và nó có xu hướng làm tăng cholesterol trong máu. Nó được dùng trong các sản phẩm nướng bán sẵn và dùng để nấu nướng trong nhiều nhà hàng và chuỗi cửa hàng bán đồ ăn nhanh. Nó cũng có tự nhiên trong sữa và thịt bò. Giảm lượng chất béo chuyển dạng trong chế độ ăn của quý vị bằng cách hạn chế những thực phẩm có thành phần là "dầu đã hydro hóa".
Các chất béo không bão hòa đa có trong dầu thực vật và dầu cá. Những chất béo này có thể cải thiện mức cholesterol trong máu khi chúng có mặt trong một chế đố ăn lành mạnh và được dùng thay thế cho chất béo bão hòa hoặc chất béo chuyển dạng.
Các chất béo không bão hòa đơn có trong dầu ô-liu, dầu hạt cải, dầu đậu phộng, dầu hướng dương và dầu rum. Như là một phần của chế độ ăn lành mạnh, chúng có thể giúp cải thiện mức cholesterol trong máu.

Có thể tìm hiểu sâu hơn bằng cách nào?

1. Hãy gọi 1-800-AHA-USA1 (1-800-242-8721), hoặc truy cập heart.org để tìm hiểu thêm về bệnh tim và đột quỵ.
2. Đăng ký nhận tạp chíHeat Insight, một tạp chí miễn phí dành cho bệnh nhân tim và gia đình, tại heartinsight.org.
3. Kết nối với những bệnh nhân khác chia sẻ cùng hành trình điều trị bệnh tim và đột quỵ bằng cách tham gia Mạng lưới Hỗ trợ của chúng tôi tại heart.org/supportnetwork.

Chúng tôi có nhiều tờ thông tin để giúp quý vị có được những lựa chọn lành mạnh hơn để giảm nhẹ nguy cơ, kiểm soát bệnh tật hoặc chăm sóc cho người thân. Ghé thăm heart.org/answersbyheart để tìm hiểu thêm.

Quý vị có câu hỏi hoặc có điều gì đó muốn trao đổi với bác sĩ hoặc y tá?
Hãy dành vài phút viết ra câu hỏi của quý vị để mang theo trong lần tiếp theo đến gặp nhà cung cấp dịch vụ y tế.
Ví dụ:
Tôi có cần uống thuốc hạ cholesterol không?

Tập luyện ảnh hưởng như thế nào đến các chỉ số của tôi?
©2015, Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ (American Heart Association)