NHỮNG CÁNH HOA CUỐI NĂM
Vào những ngày cuối tháng của năm, tôi có dịp lên Sàigòn, không khí sinh hoạt nhộn nhịp hẳn lên, bao hình ảnh xem như đã chuẩn bị trước từ nhiều tháng qua,những sắc màu, những âm thanh ầm ỉ của người, xe cộ và sự va chạm của mọi thứ xung quanh trong cuộc sốngquay cuồng, làm chóng mặt và choáng ngợp cả mắt…
Cảm giác đầu tiên làm cho tôi không ít suy tư đến cường độ lao động , và bươn bả của con người hôm nay, khi mà nền công nghiệp hóa đang trên đà phát triển, và mỗi lúc trên lộ trình đối mặt với tầm khoa họccùng các nước trên thế giới. Những công trình đầu tư xây dựng nhà máy, xí nghiệp ở các khu công nghiệp, những công trình dự án mở rộng đường giao thông, những khu đo thị mới, với những chung cư cao tầng, mô hình kiến trúc kiểu mẫu hài hòa, mang đậm nét văn hóa dân tộc, vừa là mang tính hiện đại đang được thi công, để kịp thời gian đưa vào sinh hoạt. Nhưng được biết có những công trình chỉ thực hiện từng giai đoạn, bởi nhiều lý do… dỡ dang, nên treo lững thời gian, cũng đành gối đầu năm sau sẽ tiếp.
Quang cảnh ở Thành phố lớn vào những ngày chuẩn bị đón xuân, phần lớnđược phơi bày một bộ mặt rạng rỡ, sạch đẹp, lịch sự hơn mọi khi, nhưng cũng không dấu hết những bộn bề, lượm thượm… phía sau đó. Từ khu vực chợ Bến Thành (Saigon), đường hoa Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Bến Bạch Đằng, công viên Văn hóa Tao đàn, ThảoCầm Viên, Văn Thánh.v.v… Những tiếng sập sình vang ra từ những quán cà phê, những tiếng hô to “Zô” từ lon bia cụng nhau cho một ngày Tất niên. Dạo qua qua khu vực hoa trái, bánh mứt, rượu bia, những thực phẫm tiêu dùng để phục vụ cho 3 ngày Tết, đượctrưng bày đầy ắp nơi những gian hàng trông rất hấp dẫn, Người mua người bán họ mặc cả với nhau nghe ỏm tỏi, những y phục thời trang “mốt” cũng được diễu hành dọc theo những dãy phố đầy hoa lệ với những sắc màu muôn vẻ của thời nay, đi đâu rồi cũng thấy “đủ thứ” trên đời. Nhìn chung thì cũng không ngoài những quan yếu cấp bách cho mọi sinh hoạt ăn mặc tiêu xài, thậm chí còn vung vãi hoang phí cho thỏa thích dục tính thường tình trong cuộc sống.
Cuộc sống, luôn diễn biến vô cùng phức tạp của nó, dù trong bất cứ thời đại, xã hội nào đang, sẽ đến hay đã qua đi… Tuy nhiên, phía sau tầm nhìn ấy, là sự thực cố nhiên, như cái lồng vô hình được dành cho những thân phận kiếp người, khi họ đang ở trong giai cấp nhẹ tênh nào đó… để nhận lấy không ít tủi cực, mà họ phải đối diện giữa lòng cuộc sống muôn mặt nầy !
“Nếu ta để mắt nhìn về phía trước
Phía sau ta còn lắm kẻ đau thương !”
Thế nhưng,không ai dễ chấp nhận ai, nếu hiểu một cách khác đi, đó chính là lực hấp dẫn, và được chấp nhận bởi một từ trường cùng sở thức. Do đó, cùng cảm thụ khi có mặt với nhau.
Trở lại chuyện ngày cuối năm, phía trước hay bề mặt của một bức tranh được phối thức bởi những nghệ sĩ tài hoa trong cuộc sống, thì ở phía đằng sau đó, sự phản ánh một hình thái, mẫn cảm… điều ấy không ngoài thực tế tất yếu cho bất cứ một xã hội hay bất cứ một thời đại nào. Điều mà chúng ta có thể nói rằng : không có cuộc vui nào kết thúc toàn mãn, một khi con người còn dẫm đạp lên chính cái bóng của mình, và cái bóng ấy vẫn còn đổ dài về phía trước. Nhưng thế rồi :
Ở sau ta, xung quanh ta, trước đây, bây giờ và mai sau, vẫn còn bao người gánh lấy những thân phận… nếu ta để mắt nhìn sâu lắng vào cuộc sống, thì ta sẽ thấy ngay điều đó, như : một người bị vỡ nợ vì chuyện làm ăn, chuyện tất bật vì cơm áo, chuyện hụt hẫng bởi bao lợi dưỡng riêng tư đã bị bào mòn theo năm tháng, chuyện nhẫn nhục của kẻ làm thuê mướn nơi xứ người, chuyện một cơn bệnh ngặt làm tiêu hết tiền của, chuyện phá sản sau một canh bạc, một em bé côi cúc, một cảnh già nua cô độc, một nạn nhân thời cuộc, dị tật.v.v… Tất cả những hoàn cảnh ấy, những mảnh đời và tâm hồn ấy, những nỗi đau ấy, phải chăng ở nơi đó có một mùa xuân đích thực, khi :
Với đạo lý của con người, với bao tâm tư từ ái, với tinh thần “lá lành đùm lá rách”, đó chính là cái hồn của mùa xuân, và còn nhiều hơn thế nữa, cho dù mặt đất chưa có màu hoa nở, nhưng ta vẫn đi giữa mùa xuân. Đi giữa mùa xuân đầy những cảm thông, những yêu thương… thiết nghĩ, ở nơi đó có cánh hoa nào đẹp hơn, tuyệt diệu hơn ? Ở nơi đó chỉ có hơi thở và hương vị của trái tim, nó luôn lan tỏavề mọi phía của cuộc đời áo lụy nầy.
Từ bộ mặt được trang hoàng hoành tráng, với những sắc màu diễm lệ, cùng với sự ấm no, những lạc thú thường tình, những tư duy gầy guộc… cùng khi ấy, ánh sáng văn minh, đỉnh cao của lương tâm và lương tri cũng phải được tỏa rộng đến mọi lớp người còn kém phần may mắn, vì họ cũng được có mặt, được quyền sống trong cộng đồng nhân loại, bởi:
Hôm nay, một chiều cuối năm, cứ mỗi năm có dịp vào những chiều nầy, tôi thường ra phố để xem cái cảnh rộn rịp và kết thúc những ngày cuối năm, bao hình ảnh vui buồn, được thua.v.v… không thể dấu được trong ánh, tâm tư.
Vẫn biết rằng; trong những khoảnh khác nầy, mỗi gia đình sum hợp với nhau bên bàn thờ gia tiên, với làn hương phảng phất giữa tâm linh siêu hình và thực tại, bên chậu cúc, chậu hồng, chậu thược dược, những cành mai vàng chớm nụ, mâm trái cây, bánh mứt, rượu bia, thịt cá, và những thứ tiêu dùng cho 3 ngày Tết.
Thế nhưng, đối với tôi, vẫn thấy những ai đó đang lặng thầm bên bàn thờ Tổ tiên, đơn sơ với cành vạn thọ ta, phong bánh in, với thẻ nhang loại rẻ tiền, mà khấn nguyện ông bà về vui Tết với con cháu. Và hơn thế nữa, rồi chiều nay còn thấy những cánh hoa dại bên đường, ngoài hàng giậu, góc tường rêu nhạt, như đang chuẩn bị gởi chút hương vào đêm trừ tịch.