BÊN CẠNH NGƯỜI GIÀ SẮP CHẾT Lama Surya Das Mỹ Thanh dịch Làm thế nào để cho việc thực tập của chúng ta có lợi ích đối với người đang bệnh nặng ? Anh có thể hiểu rằng sự thực tập tự nó đã hiện hữu, chỉ cần chỉ bày – không phải để trục lợi trong việc nầy, mà chỉ cần có mặt ở nơi đó cùng với người ấy. Theo tâm linh, chúng ta có mặt ở đây, giống như đây là điểm cuối cùng. Chỉ cần chú tâm, hoàn toàn ở nơi nầy, hoàn toàn tỉnh thức – bao gồm mọi thứ. Giống như đức Phật đã nói, « Khi ta giác ngộ, tất cả chúng sinh đều giác ngộ. » Vì vậy, đây là phận sự của chúng ta, chúng ta cần phải tỉnh thức và giác ngộ trong khả năng tốt nhất của mình. Tất cả đều có liên quan đến nhau, tỉ dụ như chúng ta là một kẻ nói láo trắng trợn hoặc là tên say rượu hoặc sát nhân, tất cả đều có liên quan đến mọi thứ xung quanh chúng ta. Cũng như vậy, là một vị thánh nhân hoặc chỉ là một người đạo đức, từ bi, rộng lượng cũng có ảnh hưởng đến tất cả mọi thứ khác. Và trong những giây phút nghiêm trọng – mỗi giây đều là quan trọng, nhưng quan trọng nhất vẫn là sự có mặt của chúng ta ở nơi đó, đối với người đang hấp hối hoặc đang tái sanh, có đúng thế không ? Thật là thích đáng khi chúng ta có mặt ngay vào lúc ấy, bởi vì họ cảm giác được điều đó hơn mọi thứ khác đang xảy ra xung quanh. Nơi đó, họ có thể đang rất chú tâm. Đời sống sắp sửa chấm dứt ngay phút ấy. Đây là giây phút quan trọng nhất. Khi bà nội tôi vào khoảng tám mươi mấy tuổi, bà đã ở trong viện dưỡng lão. Bà đã không còn tỉnh táo. Bà không còn nhớ chút gì về quá khứ. Nhưng ở cùng với bà trong phút giây đó thật là tuyệt vời. Tôi để ý những người trong gia đình rất phiền lòng vì bà không nhớ tôi từng sống ở đâu, và làm gì. Họ cứ cố gắng nhắc nhở bà, « Đây là Jeffrey. Bà nhớ Jeffrey chứ. Anh ấy sống ở Pháp và đã đến đây thăm bà. » Bà nội tôi không cần biết đến nước Pháp, và không cần nhớ đến cuộc sống riêng tư của tôi. Nhưng ngay lúc ấy, tôi và bà nội đã cùng nhau ở một nơi. Chúng tôi cùng nhau có những giờ phút thú vị. Bà biết tôi là đứa cháu bà thương, và chỉ như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh tước bỏ hết mọi biếm hoạ, niềm tin cũng như những tưởng tượng kỳ quặc, chỉ cần như vậy cũng đủ tóm tắt lại cuộc sống của hai bà cháu chúng tôi. Chúng tôi đang ở cạnh nhau, ngay lúc nầy. Ngay tại đây. Hoàn toàn tỉnh thức. Đối diện với cái chết (hoặc sanh, hay bất cứ gì – sự tái sinh cũng chỉ là một dạng thay đổi thôi), sự hiện diện hoàn toàn của anh nơi đó có thể giúp cho họ nhiều hơn. Anh không cần phải mang nguyên quyển nhật ký công tác của anh theo. Việc nầy rất giản dị và sâu sắc hơn nhiều. Nếu như anh không biết họ, thì anh không thể có mặt một cách hoàn hảo đối với họ. Bởi vì đấy là tình thương. Dĩ nhiên nếu anh yêu một người, tình thương đó là cách sâu xa nhất để mà có mặt cùng bên nhau. Thật ra chỉ đơn giản là : Nơi đây, chúng ta đang ở cùng vũ trụ ; thời gian, không gian vô tận đã đưa chúng ta đến bên nhau, ngay lúc nầy, ngay tại nơi đây. Tất cả đều ở ngay tại nơi nầy. Chúng ta đang ở nơi nầy. Không cần chương trình gì sau khi đám trẻ vào đại học. Không cần thêm những câu chuyện về quá khứ hay tương lai. Chỉ là ngay tại đây, lúc nầy. Chỉ có vậy. Thật là không thể tin nổi. Tôi nghĩ rằng, điều quan trọng là sự hiện diện đơn giản, thành thật từ nơi sâu thẳm của tâm hồn, trạng thái. Không phải đến từ những chương trình, thiết kế tâm linh, sách kinh đặc biệt. Đừng chứng minh gì về chính anh hết. Hãy có mặt ngay lúc ấy một cách sâu xa nhất. Đấy là sự thay đổi. Sau đó là thời gian hồi phục ; tôi gọi là hồi phục. Họ dĩ nhiên sẽ chết, nhưng mà anh đang chữa trị tâm hồn họ, và cả tâm hồn của chính anh. Có thể sẽ có sự khuây khoả và hồng ân sâu xa từ việc nầy. Hãy giúp họ ra đi dễ dàng để họ có thể đến nơi họ cần đến. Hãy làm một nhân chứng thực cho họ, bằng cách tôn trọng và tin tưởng họ như anh đã từng tin tưởng. Nghĩa là chúng ta phải chấp nhận bất cứ gì đang xảy ra ; không được đánh trả hay chống lại. Tôi cho rằng làm việc với người già, sắp chết là một trong những thực tập tốt nhất cho việc phát triển tâm linh – nếu nói một cách ích kỷ. Đây cũng là một cơ hội và là một đặc ân. Nó giống như darshan : một cái nhìn về thực tại, của đời sống và cái chết, sự gặp gỡ tối hậu. Chúng ta cần phải chuẩn bị sẵn cho việc nầy.